Despotovac je prelepa varošica koja se nalazi u jugoistočnoj Srbiji na 130km od Beograda.
Ime je dobila po sinu kneza Lazara,despotu Stefanu lazareviću.
Smešten je u kotlini između tri brda,Pastorka,Maćehe i Kovilovače,a sa severozapadne strane je ravnicom otvoren prema Svilajncu i Beogradu.
Kroz varošicu protiče najduža desna pritoka V.Morave,reka Resava,koja svojim kanjonima i vodopadom je priča za sebe.
Samo mesto je veoma interesanto i zrači posebnom lepotom i gostoljubivošću,tako da je omiljena destinacija mnogih turista.
Krasi je i prelep gradski trg,gde se nalazi spomenik despota Stefana lazarevića,rad akademskog vajara Zorana Ivanovića,podignut u čast 600 godina postojanja manastira Manasije.
U samom mestu mogu se videti i Manastirska vodenica,zaštićeni spomenik kulture i prelepa gradska biblioteka"Resavsaka škola".
MANASTIR MANASIJA
Na 2,3 km od centra Despotovca nalazi se manastir Manasija zadužbina despota Stefana Lazarevića,koji je po nekim tvrdnjama tu i sahranjen.
To je zdanje iz XV veka utvrđenog tipa sa 11 kula,od kojih je najviša despotova kula(donžon kula),manastir je građen od 1407-1418 i spada u zaštićene kulturnoistoriske spomenike posebnog značaja.
U središtu manastira opasana kulama nalazi se crkva Svete Trojice,koja je ukrašena mnogobrojnim freskama,među kojima je i freska Svetih ratnika.
U manastiru je smeštena i Resavska prepisivačka škola,gde se okupljao veliki broj umnih ljudi tog vremena,među kojima i filozof Konstantin.
PARK MAKETA
Park maketa se nalazi 2km od Despotovca na putu prema Lisinama,Resavskoj pećini i rudarskom naselju Resavici.
Tu su predstavljene autentične makete manastira u Srbiji u razmeri 1:17,i delo su ruku izuzetnog umetnika Milenka Ilića.
U toku godine ovaj interesantni park minijatura posećuje veliki broj turista.
LISINE
Na obroncima Beljanice koja je deo Kučajskih planina na oko 20km od Despotovca nalaze se Lisine,sa izvorištem Resave i jednim od najlepših vodopada u Srbiji Veliki buk.
Vodopad se nalazi na 380m nadmorske visine i visok je 25m,oko samog vodopada smešteno je nekoliko restorana,u kojima se služe pogača ispod sača ,resavsko makalo i čuveni Jelovački sir.
Lisine su zbog svoje lepote i čistog vazduha nezaobilazno mesto mnogih turista.
VINATOVAČA
Na Beljanici se nalazi i jedina prašuma u Evropi sa stoletnim bukovim stablima Vinatovača,koja je svojim zelenilom raj za oči.
Važno je takođe reći da je zaštićeni prirodni rezervat sa raznim vrstama divljih zivotinja i stoletnim bukovim stablima od nekoliko metara u prečniku.
RESAVSKA PEĆINA
Na 20km od Despotovca na obodu kraškog polja Divljakovac smeštena je Resavska pećina, jedna od najlepših pećina u Srbiji.
Pećina je duga 4,5km i ukrašena je bogatim nakitom stalaktita i stalagmita koji su stvarani milionima godina.
Istražena je 2830m, a za posetioce je dostupno 800m u dva nivoa,sa najnižom tačkom na 450m nadmorske visine.
VODOPAD PRSKALO
Vodopad Prskalo se nalazi na padinama Južnog Kučaja i udaljen je 13 km od najbližeg naselja Resavica,Opštine Despotovac.
Nalazi se u netaknutoj divljini,što mu daje dodatnu lepotu,gde dominira i svojom uzvišenošću pleni i izaziva uzdah kod posetilaca.
Vodopad je sediment bigrenih naslaga taloženih kroz vreme i nalazi se na nadmorskoj visini 769m i visok je 15m.
MUZEJ UGLJARSTVA
U rudarskom naselju Senjski rudnik nalazi se muzej ugljarstva,sa eksponatima raznih alata,mašina i istorijske građe iz raznih perioda rada rudnika.
Od 1980 godine je otvoren za posetioce i na putu je prema manastiru Ravanici.
Autor: Dane Milošević
